Ses Teli Zayıflığı / Felci
Ses telleri sürekli hareket halinde olan kas kümeleri olmaktadır. Nefes alırken yanlara doğru açılan ses telleri, konuşma esnasında ise ortaya doğru birleşmektedir. Ses tellerinin bu hareketlerinde görülen zayıflamalar parezisi denirken, ses tellerinin tamamen felç olmasına da paralizisi denmektedir.
Ses Teli Zayıflığı ya da Felcinin Belirtileri Nelerdir?
Ses teli zayıflığı ya da felcinin belirtileri etkilenen ses teline göre değişiklik göstermektedir. Ayrıca özellikle ses teli felcinde ses telinin sabit kaldığı pozisyona göre de hastaların şikayetlerinde değişiklikler olmaktadır. Ses teli zayıflığı ya da felcinde hastaların göstermiş oldukları belirtiler ise şunlar olmaktadır.
- Ses kısıklığı,
- Ses yorgunluğu,
- Konuşurken yaşanılan boğaz ağrısı,
- Konuşurken yaşanılan boyun gerginliği,
- Yiyecek veya içeceklerin sürekli olarak soluk borusuna kaçması,
- Öksürük,
- Konuşurken alınan nefesin yetmemeye başlaması,
- Nefes nefese kalma,
- Solunum problemleri,
Ses Teli Zayıflığı ya da Felcinin Neden Olur?
Ses tellerinde görülen zayıflamaların ve felcin temel nedeni viral enfeksiyonlar olmaktadır. Özellikle yakın zaman içerisinde geçirilen virüs kaynaklı üst solunum yolu enfeksiyonlarından sonra görülmektedir. Ses tellerinde görülen felcin ve zayıflığın diğer nedenleri arasında genel anestezi sırasında anestezi tüpünün ses telleri sinirlerine baskı yapması, ses tellerinin zarar görmesi, ses tellerinde bulunan sinirlerin zarar görmesi, boyun sinirlerinde ki zedelenmeler, ses tellerini kontrol eden sinirlere tümör nedeni ile baskı olması ve sessiz reflü bulunmaktadır.
Ses Teli Zayıflığı ya da Felcinin Teşhisi Nasıl Konur?
Ses tellerinde ki zayıflık hastaların öyküleri ve klinik muayene ile kolaylıkla konulabilmektedir. Bu muayede uzmanlar hastalarının ses değişiklikleri ile ilgili detaylı sorular sorarak sürecin nasıl ilerlediği ile ilgili net bilgilere ulaşırlar. Uzmanların yapmış olduğu fiziki muayenede gırtlağın incelenmesinin yanı sıra kameralı bir endoskop sistemi de kullanılmaktadır. Uzmanların gerekli görmesi durumunda gırtlak EMG’si de isteyebilmektedir. gırtlak EMG’si ile ses telleri tarafından üretilen elektrik enerjisini ölçmektedir. Bu ölçüm ile sesin ne kadar etkin olduğu anlaşılabilmektedir. Gırtlak EMG’si ile ses teli zayıflığı tedavisi tam olarak koyulabilmektedir. Gırtlak EMG’sinin kullanıldığı bir diğer alan ise sinir fonksiyonlarının iyileşmesinin takibinin yapılabilmesidir. Gırtlak EMG’sinde hastaların gırtlak kaslarına steril iğne elektrotlar yerleştirilmektedir. Bu elektrotlar ise kaslarda ki elektriği ölçebilen ve görüntüleyebilen bir yazılımı bulunan makinelere iletilmektedir. Ses teli zayıflığı ve felcine neden olan etkenin ortaya çıkarılması için de bilgisayarlı tomografi ya da MR gibi görüntüleme yöntemlerinden faydalanılmaktadır.
Ses Teli Zayıflığı ya da Felcinin Tedavisi Nasıl Yapılır?
Yapılan tanının ardından ses teli zayıflığının ya da felcinin durumuna, şiddetine, iyileşme ihtimalinin bulunup bulunmamasına göre tedavi şekli belirlenmektedir. Ses teli felci ve zayıflığında uygulanabilecek tedavi seçenekleri ise şunlar olmaktadır:
- Durumun sadece takip edilmesi,
- Ses terapisi,
- Ses telinin şeklinin ve pozisyonunun değiştirilmesi için cerrahi müdahale,
- Ses teline enjeksiyon uygulamaları,
Ses tellerinin felci ya da zayıflaması tedavisinde enjeksiyon yönteminde hastaların ses tellerine farklı maddeler enjekte edilmektedir. Bu maddeler içerisinde hyaluronik asit, yağ, kolajen, kalsiyum hidroksiapatit ve fasya bulunmaktadır. Enjekte edilen maddelerin bir kısmı bir süre sonra vücut tarafından emildiği için geçici olmaktadır. Ancak bazı maddeler ise kalıcı olmaktadır. Söz konusu orta dereceli zayıflıklar olduğunda tercih edilen enjeksiyon yöntemi, basit bir işlem olmaktadır. Ayrıca iyileşme beklenen hastalara bu yöntem uygulanmaktadır. Eğer 6- 9 ay içerisinde ses tellerinde herhangi bir iyileşme görülmezse bu zamandan sonra ses tellerinde iyileşme beklenmez. İyileşme beklenmeyen hastalarda ise cerrahi işleme başvurulmaktadır. Tiroplasti ameliyatı olarak geçen bu operasyonda boyundan küçük bir kesi açılarak ses tellerine erişilir ve bu bölgeye küçük bir silikon çubuk ya da Gore-tex denilen bir madde yerleştirilir. İyileşme oranları çok yüksek olan bu ameliyatlardan sonra hastaların şikayetlerinde belirgin iyileşmeler görülmektedir.
